Đồng thời, việc này cũng giúp việc xử phạt và đảm bảo ATGT trên các tuyến cao tốc thuận lợi hơn.

Mỗi tuyến một hệ thống camera riêng

Chuẩn bị đi từ nhà riêng tại quận 10, TP.HCM xuống Mũi Né (Phan Thiết, Bình Thuận), anh Hoàng Bình bật phần mềm (app) "TTGT TP.HCM" (thông tin giao thông TP.HCM) để tìm tuyến đường không bị kẹt xe.

Anh Bình chọn đi đường Điện Biên Phủ ra Mai Chí Thọ để lên cao tốc. Tuy vậy, hết nút giao An Phú, anh không thể quan sát được tình hình giao thông trên cao tốc ra sao vì không có camera.

"Giờ đi từ TP.HCM ra Mũi Né có nhiều hướng chọn lựa, nếu có camera quan sát giao thông trên cao tốc, tài xế có thể lựa chọn thời gian và lộ trình di chuyển hợp lý, tránh ùn tắc", anh Bình nói.

App "TTGT TP.HCM" do Sở GTVT TP.HCM xây dựng, Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị TPHCM vận hành 24/7. Hệ thống này được xem như "mắt thần" giúp phát hiện sớm, xử lý nhanh sự cố giao thông đô thị.

Thực tế, tuyến cao tốc TP.HCM - Trung Lương được đưa vào khai thác từ năm 2010 cũng được đầu tư hệ thống quản lý vận hành giao thông thông minh (ITS) với nhiều camera dọc tuyến để giám sát, theo dõi tình hình giao thông, phát hiện sự cố.

Tương tự, từ tháng 3/2017, sau khi tuyến cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây khai thác, Công ty CP Dịch vụ kỹ thuật đường cao tốc Việt Nam (VEC E) đã vận hành hệ thống camera thông minh (ITS) để giám sát giao thông trên tuyến.

Tháng 3/2021, Cục CSGT, Bộ Công an cũng chính thức đưa vào vận hành hệ thống camera riêng, hoạt động độc lập với hệ thống camera của hai tuyến cao tốc trên. Từ đây, CSGT có thể giám sát, xử lý vi phạm trật tự bằng phạt nguội, góp phần đảm bảo an toàn giao thông trên các tuyến cao tốc.

Dù vậy, hệ thống camera giám sát trên các tuyến cao tốc lại không có sự kết nối với nhau và kết nối với hệ thống camera trên các tuyến đường tại TP.HCM.

Cần sớm liên thông

Ghi nhận của PV Báo Giao thông, từ khi hệ thống camera giám sát đưa vào vận hành đã nâng cao hiệu quả đảm bảo giao thông trên cao tốc. Hệ thống camera có chức năng đo tốc độ, phát hiện ô tô vi phạm chạy làn khẩn cấp. Từ dữ liệu "mắt thần", hàng nghìn ô tô vi phạm đã bị CSGT phát hiện và xử lý.

Các tuyến cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, TP.HCM - Trung Lương, Trung Lương - Mỹ Thuận, trên quốc lộ 1 đều được lắp đặt hệ thống camera giám sát hiện đại để phạt nguội. Thế nhưng, đến nay gần như vẫn chưa được kết nối dữ liệu dùng chung. Mỗi hệ thống phục vụ cho nhu cầu riêng của từng ngành, địa phương.

Ông Nguyễn Văn Thành, Giám đốc Khu Quản lý đường bộ IV

Cùng đó, các hành vi xả rác, đi vệ sinh không đúng quy định cũng giảm hẳn. Khi phát hiện sự cố, ùn tắc, nhân viên đường cao tốc, CSGT có thể điều tiết giao thông từ xa, hạn chế ùn tắc.

Ông Nguyễn Viết Tân, Giám đốc Công ty CP Dịch vụ kỹ thuật đường cao tốc Việt Nam (VEC E) cho biết, chưa nghe nói về chủ trương đồng bộ, chia sẻ dữ liệu trên hệ thống camera giám sát giao thông. "Nếu có chủ trương đồng bộ hóa dữ liệu, đơn vị quản lý tuyến ủng hộ để đáp ứng đảm bảo vận hành cao tốc tốt hơn", ông Tân cho hay.

Ông Đoàn Văn Tấn, Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông đô thị TP.HCM cho biết, việc kết nối camera của 2 tuyến cao tốc này vào trung tâm ITS của TP.HCM đã được Trung tâm xúc tiến từ lâu. Tuy nhiên, do công tác truyền dẫn giữa hai trung tâm, việc nghiệm thu bàn giao của dự án (cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây) và vướng mắc công tác quản lý cũng như hiện trạng hệ thống thiết bị (cao tốc TP.HCM - Trung Lương), nên chưa kết nối được.

Thời gian qua, để tăng khả năng giám sát tình hình giao thông ở các cửa ngõ trên các tuyến ra vào cao tốc (địa phận thành phố), Trung tâm đã lắp thêm nhiều camera. Đồng thời, kết nối thông tin trong group phản ứng nhanh với Phòng CSGT để kịp thời để điều tiết giao thông, thông tin giao thông trong phạm vi đơn vị quản lý.

Về nguyên nhân, theo ông Thành, các tuyến cao tốc khi đưa vào vận hành mỗi giai đoạn khác nhau thì hệ thống phần mềm quản lý khác nhau. Ví dụ, hệ thống ITS trên cao tốc TP.HCM - Trung Lương đã đưa vào vận hành từ rất lâu, hiện đã xuống cấp. Phần mềm điều hành lạc hậu so với hệ thống camera giám sát hiện nay, công nghệ hiện đại AI nên khó có thể kết nối đồng bộ dữ liệu chung.

"Về lâu dài cần đồng bộ và có thể chia sẻ dữ liệu từ hệ thống ITS để giám sát giao thông trên các tuyến cao tốc Bắc - Nam. Điều này cần giao một đơn vị chủ trì thành lập các trung tâm giám sát giao thông, kể cả hệ thống camera giám sát tại các dự án BOT trên cao tốc Bắc - Nam cũng phải tích hợp vào dữ liệu Trung tâm giám sát. Việc sớm đồng bộ sẽ góp phần tăng cường công tác đảm bảo an toàn giao thông trên các tuyến đường bộ", ông Thành đề xuất.