Trong những ngày đầu các tuyến cao tốc dừng thu phí thủ công, chỉ thu phí tự động không dừng (ETC) đã phát sinh một số tình huống gây ùn tắc.

Theo chỉ đạo của Chính phủ bắt đầu từ 9 giờ sáng 1/8, tất cả các tuyến cao tốc trong cả nước đã bắt đầu thu phí hoàn toàn tự động, xe qua trạm không phải dừng. Tuy nhiên, phương tiện phải dán thẻ, có đủ tiền trong tài khoản mới được phép đi vào cao tốc.

Đây là hình thức thu phí áp dụng công nghệ tự động nhận diện phương tiện và trừ tiền vào tài khoản giao thông. Vì thế, chủ phương tiện khi đi qua làn ETC không cần dừng xe lại trả tiền mà vẫn có thể đi qua trạm thu phí.

Hiện nay, có 10 tuyến cao tốc bỏ hoàn toàn thu phí tự động, chỉ thu phí tự động không dừng, đó là Nội Bài - Lào Cai, Pháp Vân - Cầu Giẽ, Cầu Giẽ - Ninh Bình, Bắc Giang - Lạng Sơn, Hạ Long - Vân Đồn, Hà Nội - Hải Phòng, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Liên Khương - Đà Lạt, Long Thành - Dầu Giây, Trung Lương - Mỹ Thuận.

Ghi nhận tình hình lưu thông các phương tiện của Báo Giao thông trong ngày đầu chỉ thu phí tự động không dừng cho thấy, nhiều xe không đủ điều kiện như chưa dán thẻ, dán thẻ nhưng không đủ tiền trong tài khoản vẫn đi vào cao tốc dẫn đến tình trạng ùn ứ, kẹt xe hàng dài cả km.

Đơn cử, tại các làn vào trạm thu phí Km6 cao tốc Nội Bài - Lào Cai, trong ngày đầu có hàng trăm xe phải dừng lại kiểm tra. Đa số các xe đều mắc các lỗi như tài khoản không có tiền, không đủ tiền trong tài khoản, chủ xe đã dán thẻ nhưng chưa kích hoạt tài khoản, thậm chí nhiều chủ xe đã nạp tiền qua ngân hàng nhưng tiền chưa về tài khoản giao thông để được kích hoạt.

Một lỗi chiếm tỷ lệ khá lớn được cho là đến từ hệ thống đó là lỗi không nhận diện được thẻ. Bên cạnh đó, nhiều tài xế phản ánh đi các tuyến cao tốc khác bình thường nhưng về tuyến cao tốc này lại bị báo lỗi. Nhiều trường hợp được nhân viên hướng dẫn đưa xe ra làn khẩn cấp để xử lý.

Đánh giá sau ngày đầu chỉ thu phí không dừng trên cao tốc, Tổng cục Đường bộ VN cho hay, trong ngày đầu tiên áp dụng thu phí tự động hoàn toàn, vẫn còn tồn tại một số hạn chế nhất định làm phát sinh ùn tắc cục bộ tại các trạm thu phí trên một số tuyến cao tốc.

Nhiều chủ phương tiện chưa dán thẻ đầu cuối trước khi vào tuyến, không có hoặc không đủ số dư trong tài khoản giao thông.

Nguyên nhân là do nhiều chủ phương tiện chưa nắm được chủ trương về thực hiện thu phí điện tử không dừng toàn bộ trên các tuyến cao tốc nên đến trạm thu phí mới dán thẻ, tài khoản chưa được kích hoạt kịp thời; chủ phương tiện không kiểm tra số dư tài khoản giao thông trước khi vào cao tốc, đến trạm thu phí mới nạp tiền nên có trường hợp tiền chưa kịp về tài khoản.

"Tổng cục Đường bộ khuyến cáo chủ phương tiện nên tìm hiểu thông tin về lộ trình đi và số tiền thu phí cần phải trả để nạp đủ tiền trong tài khoản khi lưu thông qua trạm thu phí", đại diện Tổng cục Đường bộ VN cho biết.

Lý giải về hệ thống thiết bị tại trạm không đọc được thẻ, đại diện Tổng cục Đường bộ cho biết, nguyên nhân là do nhiều chủ phương tiện dán thẻ đã lâu nhưng chưa sử dụng dịch vụ nên thẻ bị giảm chất lượng, thẻ bị dán sai quy cách, đồng thời hệ thống thu phí tại các trạm thu phí của VEC mới đưa vào hoạt động nên vẫn cần thời gian để hiệu chỉnh, hoàn thiện hệ thống. Nhân viên xử lý tình huống chậm, một phần do các trạm thu phí của VEC mới vận hành nên nhân viên chưa có kinh nghiệm xử lý tình huống phát sinh khi thu phí điện tử không dừng.

Liên quan đến tình trạng có xe dán 2 thẻ khi qua trạm barie không mở, đại diệnTổng cục Đường bộ VN cho hay do có 1 trong tài 2 khoản không đủ tiền thanh toán.

"Tổng cục Đường bộ đã nhiều lần chỉ đạo Nhà cung cấp dịch vụ tra soát khi mở tài khoản để không kích hoạt 2 tài khoản cho một phương tiện. Đồng thời cũng khuyến cáo chủ phương tiện chỉ nên sử dụng 1 thẻ để lưu thông qua trạm", vị đại diện của cơ quan này cho biết.

Có trường hợp xe đổi chủ nên chủ phương tiện không nắm được thông tin để nạp tiền vào tài khoản giao thông hoặc không dán được thẻ mới. Đối với trường hợp này, chủ phương tiện nên liên hệ với chủ phương tiện cũ và Nhà cung cấp dịch vụ để được hỗ trợ chuyển đổi tài khoản hoặc dán thẻ mới.

Đại diện Tổng cục Đường bộ VN cũng cho biết, các lỗi trên đã được dự kiến trong phương án xử lý tình huống sự cố và diễn tập trước đó. Tuy nhiên, trong ngày đầu tiên vận hành thu phí tự động vẫn còn có lúc không ứng phó kịp thời các tình huống thực tế phát sinh.

Để đảm bảo công tác vận hành hệ thống thu phí điện tử không dừng trên cao tốc ổn định, tạo thuận lợi cho chủ phương tiện, Tổng cục Đường bộ VN yêu cầu các đơn vị vận hành và các nhà cung cấp dịch vụ khẩn trương khắc phục các lỗi chủ quan của hệ thống thu phí.

"Các nhà cung cấp dịch vụ phải tăng cường nhân lực có kinh nghiệm cho các trạm thu phí trên đường cao tốc; bổ sung các điểm dịch vụ dán thẻ trên các tuyến đường nối vào cao tốc; tăng cường nhân viên trực đường dây nóng để kịp thời hỗ trợ chủ phương tiện chuyển đổi tài khoản, kích hoạt tài khoản và xử lý các tình huống phát sinh; phối hợp với các cơ quan truyền thông để tăng cường truyền thông về thu phí điện tử không dừng", văn bản mới nhất của Tổng cục Đường bộ nêu rõ.