Chiếc Fortuner của đội đua Toyota Gazoo Racing Indonesia lao phăm phăm về đích. Sau khi xong các thủ tục bấm giờ và ký sổ, cửa bên lái mở ra, hai người hỗ trợ tài xế ra khỏi xe và ngồi lên chiếc xe lăn chờ sẵn. Không phải tay đua gặp chấn thương, mà đơn thuần, anh bị liệt hai chân từ lâu.

Đó là cảnh tượng lạ lùng với số đông, nhưng quá quen thuộc với các tay đua và thành viên hỗ trợ của các đội tại giải rally châu Á - AXCR 2023 (Asia Cross Country Rally). Người liệt hai chân là Takuma Aoki, tay đua gạo cội người Nhật, vừa chiến thắng chung cuộc tại AXCR 2023,13-19/8, từ Thái Lan đến Lào.

Aoki bắt đầu sự nghiệp đua xe vào năm 1993 ở giải đua môtô Grand Prix. Từ 1994-1996, Aoki thi đấu tại giải World Superbike Championship và một lần giành chiến thắng. Năm 1998 là bước ngoặt không mong muốn, trong một lần chạy thử xe, Aoki gặp tai nạn khiến cột sống bị chấn thương và hai chân liệt hoàn toàn.

Mọi thứ sụp đổ sau tai nạn, nhưng tay đua sinh năm 1974 không thể từ bỏ được cuộc đời đua xe. Lúc đó, Aoki đến gặp Tadayuki Sasa - chủ tịch Giải đua đường trường xuyên quốc gia khắc nghiệt bậc nhất châu Á - AXCR - và ngỏ ý.

Sasa nhớ lại câu nói của Aoki lúc bây giờ: "Nếu không được đua, cuộc sống của tôi coi như hết".

Nhưng lời ngỏ rất khó được đáp ứng, bởi luật của Liên đoàn ôtô quốc tế FIA không cho phép người khuyết tật tham gia bất kỳ giải đua nào theo tiêu chuẩn của liên đoàn này.

Mất rất nhiều thời gian, tiền bạc, mồ hôi, công sức để họ gặp những người có tầm ảnh hưởng trong lĩnh vực đua xe tại Nhật và những quan hệ quốc tế để xin giấy phép FIA cho Aoki được quay trở lại đường đua.

Sau thời gian dài, Aoki cuối cùng cũng được FIA chấp thuận và có thể tham dự nhiều giải đua quốc tế. Tuy vậy, chiếc xe dành riêng cho Aoki được các kỹ sư thay đổi rất nhiều về cơ chế côn, ga. Phần ga từ dưới chân được chuyển lên vô-lăng.

Aoki chia sẻ: "Trước đây tôi từng là tay đua xe máy chuyên nghiệp, vì thế khi đua một chiếc ôtô cũng không có gì khó khăn bởi chỉ cần điều khiển xe thông qua một cái cần số. Bình thường điều khiển xe máy chỉ bằng tay, thì ôtô đua cũng tương tự. Điểm khác biệt lớn nhất là một tay để tăng/giảm tốc độ và một tay điều khiển vô-lăng."

Những năm gần đây, Aoki đã tham gia các giải đua lớn như Dakar Rally, Jaguar I-Pace eTrophy, Le Mans 24h và AXCR, nhưng chưa từng giành chiến thắng.

Tay đua Nhật lần đầu tham dự AXCR năm 2007 nhưng chỉ giành vị trí thứ 2. Vì vậy Aoki luôn khao khát dành vị trí quán quân. Anh không ngừng luyện tập vì thứ hạng cao nhất của giải đua. 16 năm nay, Aoki chưa bỏ qua mùa nào của AXCR.

Năm 2022, trong vòng đầu tiên, xe của Aoki bị nổ lốp khi cách điểm dừng nghỉ chỉ 3 km. Tay đua chia sẻ: "Nếu như dừng lại để thay lốp, sẽ là một điều cực kỳ khó khăn bởi tôi không thể xuống hỗ trợ tay lái phụ. Mà trong cuộc đua, thời gian là thứ quan trọng nhất, nó quyết định kết quả một vòng, thứ tự xuất phát vòng tiếp theo và bảng tổng sắp. Vì vậy tôi quyết định lái thật nhanh về điểm dừng nghỉ nhằm tránh xuống hạng". Cuối cùng, Aoki và đội đua Toyota Gazoo Racing Indonesia đứng thứ 4 chung cuộc.

Và sang 2023, Aoki đạt được thứ mong muốn 17 năm qua, ngôi vô địch. Không chỉ là tay đua khuyết tật đầu tiên chiến thắng ở AXCR, anh còn là tay đua đầu tiên thắng một giải thuộc khuôn khổ FIA.

"Ở Nhật, mọi người nhìn thấy tôi và muốn giúp đỡ, vì tôi là người khuyết tật. Nhưng tôi không muốn như vậy, tôi muốn chứng minh mọi thứ đều có thể với người khuyết tật", nhà vô địch AXCR 2023 trả lời trong đêm gala trao giải tại Lào.

"Ngựa chiến" của Aoki là một chiếc Toyota Fortuner GR-S - một trong ba mẫu Fortuner của Toyota Gazoo Racing Indonesia tham dự AXCR. Vị trí á quân cũng là một chiếc Fortuner của đội đua này.

Trong khi nhiều đội sử dụng bán tải Hilux Revo thì Aoki chọn Fortuner bởi chung khung gầm và động cơ, nhưng chiều dài cơ sở ngắn hơn, "giúp xe linh hoạt trên nhiều cung đường xấu và vận hành tốt trên đường dạng lướt sóng".

Aoki tiết lộ chiến thuật: "Hai chiếc Fortuner khác trong đội sẽ có nhiệm vụ giữ chân những đội đua khác để họ khó vượt qua. Ngoài ra có thể thay thế phụ tùng nhanh chóng nếu như xe chính gặp hỏng hóc".

Tiến Trần, tay đua của đội Aka Racing từ Việt Nam, cho biết trong một tuần đua, mỗi ngày các tay đua phải chạy 400-500 km trên những địa hình khắc nghiệt, ở tốc độ cao nên ngay cả với người bình thường cũng rất thách thức.

"Ý chí của Aoki là một tấm gương cho những người đua xe, đặc biệt là bộ môn rally, nơi thứ quan trọng nhất là không bỏ cuộc. Tinh thần của Aoki cũng rất giống tinh thần của giải đua, và tôi nghĩ cuộc đời cũng vậy, dù bạn bầm dập thế nào, cũng phải tiến lên để về đích", Tiến cho biết.

Đặc trưng của đua rally là phải chạy tốc độ cao ở nhiều dạng địa hình, nên những chiếc xe thi đấu rất dễ gặp rủi ro hỏng hóc, tai nạn. Với các đội đua, về đến đích đã là một thành công với thể thức rally này.

"Nếu là một người bình thường, Aoki có lẽ đã vô địch nhiều năm liền, chứ không phải chờ 17 năm", Tiến Trần nhận xét.

Ở mùa giải AXCR 2023, Việt Nam có ba đội tham dự, trong đó Aka Racing về thứ 22, Steetmate Racing thứ 20 trong tổ số 41 đội ôtô. Cuối cùng tay đua Trần Mạnh Hùng về thứ 3 thể thức hai bánh M-1.

Minh Quân